TOTE bij paarden.

T(est) O(perate) T(est) E(xit) is een NLP model (Neuro Linguïstisch Programmeren) en is precies zoals het er staat.

Het geeft een handvat voor het bereiken van een doel en welke strategie/handeling daarvoor het best werkt.

Eerst een verhaal, ik zal het niet te lang maken.

In 2011 verkocht ik met een zeer zwaar hart mijn merrie omdat ik geen twee paarden kon onderhouden.

Ik wist dat ze goed terecht zou komen want ze had een hart van goud, was zeer mensgericht en ontzettend leergierig. Ze was een draver maar niet lang actief geweest op de drafbaan. Toen ik haar kocht was ze incidenteel onder het zadel geweest dus behoorlijk blanco wat rij-technieken betreft.

In de zomer die volgde had ik haar al snel om-geleerd naar een heerlijk ontspannen westernpaard.

Ze heeft mij een prachtig veulen gegeven maar zoals gezegd, ik kon geen twee paarden onderhouden dus op zoek naar een nieuwe eigenaar. Bij de eerste nieuwe eigenaar is ze niet lang geweest want na een jaar ontving ik een e-mail uit België. Een vrouw had gezocht op de naam van de merrie op internet en was op filmpjes gestuit waar ik op de merrie ontspannen rond galoppeerde.

De vrouw vertelde mij in haar mail dat dat haar niet lukte.

Ik heb haar teruggemaild, we hebben gebeld en de week daarop ging ik op weg naar Oostende met mijn zadel en hoofdstel.

De merrie was nog steeds haar stabiele, rustige zelf en het was leuk om de vrouw en haar dochters te laten zien hoe de merrie zelf haar voetjes gaf, gewoon los kon staan op de gang en dat ze het heerlijk vond om haar staart geborsteld te hebben.

Toen ik het zadel tevoorschijn haalde richtte ze haar hoofd op met de oortjes strak naar voren en ogen van herkenning. Voor de merrie kwam de herinnering van onze routine meteen boven, ze liet zich rustig zadelen en nam het bit aan toen ik die voor haar mond hielt.

De vrouw werd nog verliefder op haar paard.

Het was prachtig weer dus op naar de buitenpiste. De vrouw had daar nog niet gereden omdat ze bang was dat de merrie te sterk zou zijn. Ondertussen waren haar stalgenoten en haar instructrice ook naar de rand van de bak gekomen om te zien wat er zou gebeuren.

De vrouw vroeg of ze de merrie even vast moest houden, ik antwoorde dat dat niet nodig was en ik klom op mijn voormalige supermerrie. Deze snoof even diep de ziltige lucht in met opgeheven hoofd. We stapten aan een zeer losse teugel op één hand de bak een paar keer door, checkte even of het stuur en alle hulpjes nog werkte op ‘onze’ manier en al snel koerste we als vanouds lekker dravend door de bak.

“Hoe zet je haar nu in galop?” werd er gevraagd. We reden richting hek waar het publiek zat en hielden halt. Ik bracht mijn buitenbeen iets naar achter, bracht mijn hand naar voren, maakte een kus geluidje en weg waren we. Merrie had een behoorlijk tempo na het lang niet gedaan te hebben dus ik riep dat ik haar even liet gaan (ik genoot, merrie ook!). Na even de benen gestrekt te hebben nam ik haar soepel een versnelling terug en daarna weer terug naar stap.

Easypeasy. “Hoe doe je dat?” werd gevraagd.

Nu komt het TOTE model.

Het TOTE model is simpel gezegd een structuur van strategieën. Het startpunt is een specifieke actuele toestand en het doel is een bepaalde gewenste toestand. We vergelijken dus de huidige en de gewenste toestand.

De vrouw had wekelijks les (Dressuur) en tijdens het rijden werd een soort protocol van handelingen afgewerkt. Het protocol voor galop was draven-lichtrijden-doorzitten-hand open-andere hand sluiten-been eraf-been eraan-aansporen-galop (of zoiets. Met alle respect, maar best veel acties), maar merrie pakte nooit de galop op. Een jonge gozer had het wel voor elkaar gekregen, met een zweep, maar de merrie ging daarna meteen gevaarlijk in staking. Gelukkig zijn ze daar niet mee doorgegaan.

Nadat de vrouw en lesgeefster hadden gezien hoe makkelijk de merrie de galop oppakte is de vrouw op de merrie gaan zitten met haar eigen zadel en hoofdstel. Ondanks dat ze het spannend vond om buiten te rijden werd ze snel ontspannen, ze reed eerst onder mijn ‘instructie’ en toen ze op mijn aanwijzingen in galop door de bak gingen kwam er een grote lach en een traantje.

We zijn daarna terug gegaan naar het ‘protocol’ van de lesgeefster die gelukkig openstond om het compleet anders te gaan doen.

De huidige toestand was dat de merrie niet in galop ging volgens het protocol van de lesgeefster. Dit was vooral te wijten aan de hoeveelheid hulpen die de merrie niet snapte.

Bij de eerste Test uit de afbeelding hebben we bijna alle handelingen weggehaald behalve het buiten been, handen naar voren en kusgeluidjes.

Daarna zijn we het in uitvoering gaan brengen (Operate) door vanuit stap naar galop te gaan.

Het resutaal (Test 2) was de merrie niet in galop ging (wel flink orenspel en focus op de vrouw).

De feedback van deze handeling was dus dat de merrie de vraag niet helemaal snapte.

Geen exit/resultaat dus.

Weer terug naar de eerste Test. We hadden bedacht de merrie eerst lekker te laten draven om alvast de voorwaartse gang te hebben en van daaruit het buitenbeen aan te leggen, handen naar voren en kusgeluidje.

De Operate die daarop volgde was meteen raak en de merrie galoppeerde prachtig de bak rond!

De feedback van de tweede test was duidelijk. Deze handelingen waren voor dat moment de juiste om zowel berijdster als merrie de galop op te laten pakken!

Deze specifieke handelingen hadden dus de gewenste exit en resultaat met als plus dat de vrouw nog beter de merrie leerde kennen!

Deze volgorde (strategie) heeft de basis gelegd om de merrie daarna aan te leren om stapsgewijs via TOTE op de hulpen aan te leren op de dressuurmethode.

De relatie tussen de vrouw en de merrie was zo ontzettend positief verbeterd dat ik daarna nog foto’s van op het strand en behaalde prijzen heb ontvangen. Ik was supertrots op beide!

Nog wat belangrijke punten bij TOTE bij paarden.

• Falen bestaat niet, er is alleen feedback
• Teruggaan naar de basis is uiteindelijk een stap voorruit
• Geef je paard momenten van rust of afleiding (break state) tijdens de training (even stilstaan, rondje stappen met lange teugel).
• BELOON je paard uitvoerig! Al tijdens het proces als het gevraagde begrepen wordt.
• Bereid je voor op mooie verassingen en nieuwe kennis
• Begin elke training met een goed gevoel!
• Is er een prachtige ‘EXIT’ met het gewenste resultaat, spring eraf. Klaar! Ook al was je nog maar 20 minuten bezig met de training. Een paard zal extra z’n best gaan doen de volgende sessie.

Veel plezier en succes!

Neem gerust contact op als je meer wilt weten over het TOTE model bij paarden of als je een één op één sessie wilt met jouw paard of vraag het gratis EquesNLP-Beter met paarden rapport op!